Ryszard Andrzejak

---

Praca naukowa

W latach 1999-2005 Ryszard Andrzejak pełnił funkcję prorektora ds. klinicznych na Akademii Medycznej we Wrocławiu. Ukończył tę uczelnię, zdobywając dyplom w 1974 roku, a pięć lat później uzyskał tytuł doktora. Od 1993 roku był doktorem habilitowanym. W 1996 roku objął stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Zawodowych.

W 1997 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a już pięć lat później został profesorem zwyczajnym. Ryszard Andrzejak jest promotorował piętnastu prac doktorskich oraz dwóch habilitacyjnych. W ciągu swojej kariery opublikował 213 prac, z czego 61 wydano za granicą.

Oskarżenie o plagiat

W 2008 roku, z inicjatywy uczelnianej organizacji Solidarność 80, pojawiły się poważne zarzuty dotyczące Ryszarda Andrzejaka, dotyczące plagiatu w jego rozprawie habilitacyjnej. Oskarżano go o to, że użył znacznej ilości tekstu przygotowanego przez prof. Witolda Zatońskiego oraz dr hab. Jolantę Antonowicz-Juchniewicz, nie podając odpowiednich źródeł.

W wyniku tych oskarżeń Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów została zmuszona do wznowienia procedury habilitacyjnej, polecając jednocześnie powołanie trzech recenzentów, aby ponownie ocenić jego pracę. Niestety, uczelnia nie zrealizowała tego polecenia, opóźniając wydanie decyzji przez zaniechanie powołania trzeciego recenzenta. W efekcie, we wrześniu 2010 roku, komisja podjęła drastyczne środki, odbierając wydziałowi lekarskiemu prawo do nadawania habilitacji oraz prowadzenia procedur profesorskich na okres trzech lat.

Na polecenie Ministerstwa Zdrowia, sprawa dotycząca rzekomego plagiatu została skierowana do Rady Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ostatecznie, 17 listopada 2011 roku, Rada ogłosiła, że Ryszard Andrzejak jest winny popełnienia plagiatu, co miało istotne konsekwencje dla jego kariery akademickiej.

Próby odwołania ze stanowiska rektora i dymisja

W dniu 27 października 2010 roku minister zdrowia Ewa Kopacz podjęła decyzję o zawieszeniu Ryszarda Andrzejaka w pełnieniu funkcji rektora. Wzmocniona została ona wnioskiem o jego odwołanie, który złożono w oparciu o jednoznaczną opinię Zespołu ds. Etyki w Nauce, działającego przy Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Już 5 listopada, Senat uczelni, w wyniku głosowania, poparł ten wniosek stosunkiem głosów 18:11, przy czterech głosach wstrzymujących się. Kluczowe rozstrzygnięcie miało zostać podjęte podczas zebrania Kolegium Elektorów, które odbyło się 28 listopada 2010 roku. Okazało się jednak, że wniosek o odwołanie Andrzejaka nie uzyskał wymaganej liczby głosów. Do odwołania potrzebna była zgoda 75% elektorów, co przekładało się na 44 głosy, a ostatecznie za usunięciem zagłosowało 37 osób, przy 19 przeciw oraz 2 wstrzymujących się.

Sam Andrzejak oraz p.o. rektora prof. Marek Ziętek uznali to głosowanie za wiążące. Mimo to, 29 listopada Ministerstwo Zdrowia ogłosiło, że głosowanie nie było ważne. Okazało się, że statutowy skład Kolegium liczy 112 osób, a do jego ważności zostało wymuszone, by obecnych było co najmniej dwóch trzecich elektorów, czyli 77 osób.

W rezultacie utrzymano decyzję o zawieszeniu Andrzejaka, aż do chwili uzupełnienia składu Kolegium. Kolejne głosowanie odbyło się po zakończeniu wyborów uzupełniających, w wyniku których do Kolegium weszło 95 elektorów, ponieważ nie udało się obsadzić wszystkich miejsc. Wówczas wniosek o odwołanie poparło 67 elektorów, pojawił się jeden głos wstrzymujący oraz jeden głos nieważny. Wymagana do skutecznego odwołania większość wynosiła 71 głosów.

Po tym głosowaniu Andrzejak ogłosił, że od 12 marca zamierza przejść na urlop do czasu wyjaśnienia kwestii plagiatu. Na czas jego nieobecności powierzono obowiązki prof. Jerzemu Rudnickiemu, prorektorowi ds. klinicznych. Spowodowało to jednak niezadowolenie wśród części kadry, która twierdziła, że zgodnie z statutem uczelni zastępcą powinien zostać automatycznie prof. Marek Ziętek, prorektor ds. nauki.

Część elektorów zainicjowała zbieranie głosów pod wnioskiem o nowe głosowanie w sprawie odwołania rektora, które planowano na marzec. Konflikt w kolegium rektorskim narastał, a Ministerstwo Zdrowia zaczęło wymuszać oddanie obowiązków Markowi Ziętkowi, który nie był przychylny do dalszego funkcjonowania Andrzejaka na stanowisku. Cała sytuacja osiągnęła punkt krytyczny, ponieważ Rektor nie złożył oficjalnie wniosku o urlop, ani nie przekazał stosownych pełnomocnictw.

W obliczu tego chaosu, brakowało osoby odpowiedzialnej za kluczowe decyzje dotyczące Akademii. W związku z powyższym, trzy wydziały: Lekarski, Lekarski Kształcenia Podyplomowego i Nauk o Zdrowiu, podjęły uchwały z apelem do rektora oraz jego zastępców o dymisję. W czasie obrad senatu, wiceminister zdrowia Andrzej Włodarczyk także namawiał do rezygnacji.

W następstwie tego wszystkiego Ministerstwo ponownie zaangażowało się w konflikt, wymuszając ustąpienie prof. Andrzejaka oraz dymisję prorektora Ziętka, który także zapowiedział, że nie będzie kandydował w wyborach na rektora Akademii Medycznej. Ostatecznie, 21 kwietnia 2011 roku Ryszard Andrzejak zadeklarował gotowość do złożenia rezygnacji, a 22 kwietnia Marek Ziętek formalnie ustąpił ze stanowiska prorektora ds. nauki.

Wybrane nagrody

Ryszard Andrzejak zdobył wiele wyróżnień i nagród, które są świadectwem jego znaczących osiągnięć w dziedzinie medycyny i edukacji. Oto przegląd kluczowych nagród, które otrzymał:

• 1979: Indywidualna nagroda I stopnia Rektora Akademii Medycznej we Wrocławiu za ważne i twórcze osiągnięcia w pracy dydaktycznej i organizacyjnej,
• 1990: Nagroda Zespołowa Drugiego Stopnia Ministra Edukacji Narodowej z tytułu osiągnięć naukowych,
• 1990: Nagroda Zespołowa Drugiego Stopnia Ministra Edukacji Narodowej z tytułu osiągnięć naukowych,
• 1994: Nagroda Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej za pracę habilitacyjną,
• 2000: Medal 50-lecia Akademii Medycznej z okazji Jubileuszu 50-lecia Uczelni,
• 2001: Nagroda Indywidualna I stopnia Rektora Akademii Medycznej we Wrocławiu,
• 2001: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• 2002: Powołanie do Kolegium Redakcyjnego „Advances in clinical and experimental medicine”.

Te wyróżnienia podkreślają jego zaangażowanie oraz wkład w rozwój medycyny i edukacji w Polsce.

---

Oceń: Ryszard Andrzejak

---